Pulateli Molla Məhəmmədin Kobliyan kövlərinə olan qoşmasi

Pulateli Molla Məhəmmədin Kobliyan kövlərinə olan qoşmasi Müəllif: Molla Məhəmməd Səfili

Mənbə: Asif Hacılı. Axısqalı Aşıq Molla Məhəmməd Səfili. Bakı: Mütərcim, 2014.

Ağalar, Derseldən başladım mətə,
Qavği gördüm dilindən çıxmaz xətə,
Namniyavur, Ququnaur, yapi qat-qata,
Cani oğli Kortsox qalsin bir yana.

Kortsoxtda kəndimi qılmişəm zahir,
Bir şahzadə gördüm elimdə mahir,
Ağzi şəkər, qafa toli çavahir,
Molla Yusif degər Sixisubana.

Moxe zinnətlidür, elim turaği,
Dövlət buldi yaxın ilə iraği,
Əfəndi həzrətim dinin çiraği,
Dəstəni bus edem varem Kexvana.

Keçdim Kexvana, çəkməm talaşi,
Süngəri halvasi, əmtəqi aşi,
Daimə mət edem molla Kələşi,
Dəliğanliləri bərzər hüri ğılmana.

Çaxsal ağay gördüm dövlət sahibi.
İşarət eylədi açdilər babi,
Döşəklərdə gördüm atlası, zərbabi,
Nəzər etdim, döndüm oyan bu yana.

Endim Çelaya, çesladur bəndi,
Gendiləri düzənli, olmuşlər fəndi,
Düşkünlər pənahi Said Əfəndi,
Paşa qədər hükmi vardur sayana.

Səvirmiya xoş məkən, sudların yeri,
Apiyet də yaxşidur, qalmazlar geri.
Ğortubanda Rəşid xoça ərənlər piri,
Zediban da ziya verir o yana.

Pulatelilər namaz qılandur,
Laşelilər şəriyatdan biləndur,
Zarzmalilər göz yaşıni siləndur,
Onlar da məxsusdur əlli ülfənə.

Qodersdə söylənur odunun hali,
Şeytan bazarında var qalma-qali,
Utqusubanda Mövlud ağa yedurdi pali
Daima şen olsun demişlər ona.

Adigündə oturur paşazədələr,
Çalğilər çalunur, turli sədələr,
Xizmətdə tolanur, verür badələr,
Haxlızı aldurub olman divana.

Rabat şəhər olmiş, cərgə binasi,
Hər gün nardi oynar Sire ağasi,
Zanav şöhrət buldi starşinası,
Binar yorğa qırat, bənzər ceyrana.

Baxşi beg əfəndinin öpərim əlin
Allah bağışlasin dövlətin malin,
Kərəm et, görəyim, Qorqulun halın,
Nəzər etdim, çox xor baxiyersin bənə.

Qaratübanda saqilar olmişlər haci,
Lelvanli Nuri xoca başının taci,
Xeyrat camilərərinə verur xərəci,
Sarayi dövlətdur, sahib zamana.

Sanqureda Şakir xoca sözümdən qana,
Əgər icazə verərsə bənə,
İcaret, Amxera buraxem sənə,
İstər sunnət et, burax ümmənə.

Ğorzelilər qaldi, incünür səndən,
Zazolada Bəşət əfəndi incimə bəndən,
Öpərim əllərin, sevərim candan,
Zanmasin ki, gəlmədimi gümənə.

Könül, Kaxaretdə et də pərtəvi,
Gendiləri düzəldib şəhəri-evi,
Oturmuş çəkərlər, var pristavi,
Kafir hər qorxudan ölür amana.

Nude qəsabxana, çıxarır canlar
Əlli tütünə enmiş həp mislimanlar.
Hayıf çona getdi xristianlar
Onların qətlinə yaz bir fərmana.

Görməmişim Siseynən Mareli,
Xanada etmədim kəti-zərəli,
Onlara banzatma, burax Arali,
Yoxari nəzər et Sarbastubana,

Orçoşan şennigi gəlməz gözümə,
Badelada cilvə verdim özümə,
Papolada sahab oldum sözümə,
Oxumaq üçün şöhrətlidür Cilvana.

Posxovi eyli gördüm, get Ardahana.
Minarada oxünür xütbə-xətimi,
Cax suyunun naçalniki-katibi,
Düzəltmiş nalbəndlar, yoxdur bahana,

Könül, əzmurax et əski yerlərə,
Qomora yetməz fitnə-fellərə,
Böyük Smadada bax tatli dillərə,
Begzadələr xizmət edər dəhənə.

Küçük Smadada farzi-sünnəti,
Entellilər yaxşıdur, etmə minnəti,
Bolacurun artux gəldi zinnəti,
Əgər üç tütün də gəlsə imana.

Şolaverlilər yerdən qalxmazlar,
Unsalilər degmə kimsay yaxmazlar,
Bennarada misəfirə baxmazlar,
Bir içim su verməzlər dərdə-dərmana.

Şoqay yaxşi gördüm gözəl əhbabi,
Xeroda heç kimsə açmadi babi,
Xeveşendə nuş etdim bir stakan abi,
Orasi qalma-qal, tez get Varxana.

Varxani yaxşı gördüm çarşi bazari,
Sabzara ağalarına eylə nazari,
Xarcam cəmisinin oxunur əzəni,
Yuxari nəzər et-Abastubana.

Çərmux xoş məkəndur yoxdur əmsəli,
Çürük ayda olan cənnət misali,
İncə qızlar, yanaxlari çisali,
Görən göz qəməşur, qaşi kəmanə.

Hər niyəni getsən siğin Allaha,
Xayrinən zərər bağlidur tənə,
Tuccərluxdə kimsə yetməz molla Sələhə,
Görür Gürcistana, gəlür Saxana.

Saxni-sora yaxşı dövləti vari,
Unutmiyax orada Tutacuari,
Kikinet camisi, kirpic divari,
Halal olsun demişlər yapan ustaya.

Nəzər etdimm bütün millət bərabər,
Nida edər müəzzin, çatdurur xəbər,
Namaz qılmayan olmuşdur kafər,
Enib bir vəl-vələ edem bən ona.

Anın cəmisini gördüm gözinən,
Zirdə gözəl söhbət endim sazinan,
İliya-Simindaya etdim düzinən,
Sorem bir adamdan Quratubani.

Sordum bir adamnan getdim Çüntəyə,
Misafir oldum Mustafa ağaya,
Sürliləri gördüm namazda yaya,
Şərəətdən heç qalmamiş nişana.

Şurdalilər şərəti bilməzlər,
Boqalilər bir vaxtını qılmazlar,
Kıldelilır oroc nədür bilməzlər.
Kəsib-kəri alver edər Borcomda.

Çixelinən-Çurçuto bir-birini ötər,
Faxir Parexay həp toli dögər,
Şərəfi minara, Sulisa degər,
Yarabbi, sən nəsib et Ali Osmana.

Axısqa yıxılmiş, olmişdur əsir,
Nə kilim qalmişdur, nə əski xasır,
Əhmədiya camisi olmuşdur yesir,
Ağliyer gözlərim, dönmişdür qana.

Sakunet arxasını vermiş yamaca,
Yütürmiş məzhəbi, dönmiş pamaca,
Temlala-Kopezdə baxmazlar aca,
Yıxılsın Suriyex yüzəlli xana.

Yazux sənə Sinis-Qorqisiminda,
Namazda görmədim birini bəndə,
Gürcicə deyərlər "sixaliminda".
Türkcə eşitmədim yüzdə birində.

Soxtevlə - Qugel, el gəl-get diyerlər,
Persaynan-Muqaret oroci yiyerlər,
Zigiləynən-Aqara onlara uyiyerlər,
Toldurur istakan, baxır ramazana.

Azqur ağalari palto geyinmiş,
Əgdurmiş papağı faytona binmiş,
Eşitdim ramazan üç günə enmiş,
Ömər əfəndi qoymuş əhdi peymana.

Səfili, et ibadət, gəndini qürtar,
Aldanma dünyaya, günahin yetər,
Mizam-tərəzidə daha çox artar,
Yarabbi, sığındım əl-əman sana.